Dünya nüfusunun sürekli artması, gıda güvenliği ve güvenliğinin sağlanmasına duyulan ihtiyaç, önümüzdeki 30 yılda karşı karşıya kalınacak en büyük zorluklar arasında yer almaktadır. Bu zorluk karşısında bilim insanları ne gibi alternatif yollar arıyorlar, gelin beraber inceleyelim.
Dünya nüfusunun 2030'a kadar yaklaşık 8.5 milyar, 2050'ye kadar ise 9.8 milyar olacağı öngörülürken, gıda talebinde de 2050'ye kadar büyük bir artış olacağı belirtilmektedir. Aynı zamanda et ve et ürünlerine olan talebin, 2050 yılında 455 milyon tona ulaşabileceği düşünülmektedir. Bu da 2005 ve 2007’de raporlanan et tüketiminden %76 oranında daha fazla olacağı anlamındadır. Dünya topraklarının şu anda %40'ı gıda üretmek için kullanılmasına karşın tarım ve otlak alanlarda kıtlık yaşanmaktadır. Tüm bu öngörüler ile gıdanın yeterliliği için sürdürülebilir stratejilere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu bağlamda, böceklerin insanlar tarafından tüketilmesi, geleneksel çiftlik hayvanlarından elde edilen protein alımına alternatif bir çözüm olabilir.
2014 Gıda Teknologları Enstitüsü (IFT) yıllık toplantısındaki panel tartışmasına göre böcekler; yıl boyunca üremeleri, düşük yem istekleri, daha az alan gereksinimleri ve düşük sera gazı emisyonları gibi özellikleri hayvansal protein kaynaklarına göre avantaj oluşturmaktadır. Ayrıca içerdikleri esansiyel amino asitler ve yüksek oranda protein nedeniyle oldukça besleyicidirler. Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından 2013 yılında, “Yenilebilir Böcekler: Gıda ve Yem Güvenliği için Gelecek Beklentileri” başlığıyla yayınlanmış raporda, böcek tüketiminin kapsamlı bir analizi sunulmuş ve yenilebilir böceklerin gelecekte sürdürülebilir bir gıda kaynağı olacağı savunulmuştur. Raporla birlikte tüketicilerin ve medyanın yenilebilir böceklere olan ilgisi artmıştır. Böcek tüketimi olarak adlandırılan entomofaji, aslında dünyanın pek çok ülkesi için yeni bir kavram değildir. Karınca ve böcek larvaları, Afrika ve Avustralya'daki kabilelerin diyetlerinde önemli bir parçayken; Tayland'da ise kızartılmış böcekler sevilen ve popüler gıdalardır. Dünya çapında en az 2 milyar insan tarafından düzenli olarak böcek tüketildiği tahmin edilmektedir. Literatürde çoğu tropikal ülkelerde olmak üzere 1900'den fazla böcek türünün yenilebilir olduğu belgelenmiştir. Yenilebilir böceklerin giderek popüler hale gelmesine, gıda kıtlığı durumunda kurtarıcı olarak değerlendirilebileceği yaklaşımı neden olmuştur. Aynı zamanda sürdürülebilir bir kaynak olarak böcek tüketimini teşvik etmedeki temel zorluklardan biri böcekleri tüketicilerin gözünde çekici ve lezzetli hale getirmektir. Avrupa Gıda Güvenliği Kurumunun (EFSA) 2021 yılının ilk ayında yayınlamış olduğu yönetmelikle sarı un kurdunun tüketimini onaylaması, yakın zamanda böcek tüketiminin hayatımızda daha fazla yer alacağını ortaya koymaktadır.
Son olarak sağlığa faydalarının yanında yenilebilir böceklerin insanlar tarafından tüketim istekliliği, cinsiyet, inanç ve kültür gibi birçok etkene bağlı olarak değişkenlik gösterebilmektedir. Yenilebilir böceklerin besleyicilik ve potansiyel sağlık etkisi çalışmalarının, toksitite ve alerjenite gibi gıda güvenlik çalışmalarının, aynı zamanda tüketicilerin tüketim istekliliğinin artırılmasına yönelik çalışmaların yapılmasına ihtiyaç vardır.
