Küresel ısınma, çevre kirliliği, iklim değişikliği sıkça duyduğumuz hayatımızı tehdit ettiği söylenen ve çareler aranan en büyük sorunlarımızdan birkaçıdır. Peki bunları duymaya devam edecek miyiz yoksa bir çözüm bulunacak mı? Gerçekten dünyanın ömrünü sürekli bu şekilde azaltacak mıyız?
Bunları artık duymamak, gündemimizden düşürmek için bilim insanları birçok araştırma yaparak farklı çözüm yolları bulmaya çalışıyorlar. Bulunan çözümlerden biri de etinden, sütünden ve derisinden faydalanabildiğimiz fakat küresel ısınmanın sebeplerinden biri olarak görünen ineklerdir. Ruminant olarak da bilinen geviş getiren hayvanlardan biri olan inekler, yedikleri besinin sindirimi ve fermantasyonu sonrasında atmosfere metan gazı salınmasına sebep olurlar. Metan gazı, bu işlemlerde görevli olan mikroorganizmalar (bakteri, mantar) tarafından üretilir. Bir inek yılda 70-120 kg metan gazının atmosfere salınımına sebep olur. Metan gazı, sera etkisine ve böylece küresel ısınmaya sebep olan gazlardan biridir. Bilinenin aksine küresel ısınmanın en büyük sorumlusu karbondioksit gazı değil metan gazıdır. Çünkü metan gazının atmosfere olan negatif etkisi, karbondioksitinkinden yaklaşık 23 kat daha fazladır.
Araştırmacılar
ineklerin beslenme şeklini değiştirerek metan gazı salınımını
azaltmaya yönelik çalışmalar yapmaktadır. California
Üniversitesi tarafından yürütülen bir araştırmada yemlerinin
içine deniz yosunu koyulan ineklerin metan gazı salınımının
%67, kızıl deniz yosunun koyulduğunda yaklaşık %80 oranında
azaldığı tespit edilmiştir. Bunun yanında, Valencia Politeknik
Üniversitesi tarafından yürütülen bir çalışmada ise tarımsal
atıklar (pirinç samanı ve budanmış portakal ve limon ağaçları)
kullanılarak yapılan yemin metan gazı salınımını azalttığı
kanıtlanmıştır. Bu şekilde ineklerin küresel ısınmaya olan
etkisi azaltılmaya çalışılmaktadır.
Tüm bunların yanında küresel ısınmaya etkisi bu denli çok olan inekler, plastiklerden kaynaklanan çevre kirliliğini büyük ölçüde azaltabilecek mide enzimlerine ve mikroorganizmalara sahiptirler. Yapılan araştırmalar, ineklerin ve diğer ruminantların doğal polyester olan kütin adı verilen bitkilerin mumsu tabakasını sindirebildiğini gösteriyor. Bu sonuç, tekstil ve paketleme başta olmak üzere birçok alanda kullanılan yapay polyesterin de parçalanabileceğini düşündürüyor. Tek bir bakteri tarafından gerçekleştirilen polyester sindirimi, mide sıvısı kullanıldığında farklı türde plastiklerin de sindirilebildiğini gösteriyor. Şimdilik laboratuvar aşmasında olan bu çalışmalar, gelecekte plastik kirliliğini azaltabilecek çözümlerden biri olabilir.
Mercado. (2021.07.13). Microbes found in cow stomachs could help solve our plastic problem. Popular Science. https://www.popsci.com/science/cow-microbes-potential-plastic-problem-solution/
Koyuncu, M., & Akgün, H. (2018). Çiftlik hayvanları ve küresel iklim değişikliği arasındaki etkileşim. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 32(1), 151-164.
Kirschke, S., Bousquet, P., Ciais, P. et al. Three decades of global methane sources and sinks. Nature Geosci 6, 813–823 (2013). https://doi.org/10.1038/ngeo1955
Trouw TR.” İneklerin Ekolojik Ayak İzi Raporu”. Sayı:2013-Rum 38 sayfa 210-218.pdf https://www.trouwnutrition.com.tr/contentassets/5ad87435a1d34111bb0d24d2c5a878b9/ruminant-katk-servisler/katk-servis_ubat-ruminant.pdf
Roque, B. M., Salwen, J. K., Kinley, R., & Kebreab, E. (2019). Inclusion of Asparagopsis armata in lactating dairy cows’ diet reduces enteric methane emission by over 50 percent. Journal of Cleaner Production, 234, 132-138.
Roque, B. M., Venegas, M., Kinley, R. D., de Nys, R., Duarte, T. L., Yang, X., & Kebreab, E. (2021). Red seaweed (Asparagopsis taxiformis) supplementation reduces enteric methane by over 80 percent in beef steers. Plos one, 16(3), e0247820.
Romero, T., Palomares, J. L., Moya, V. J., Loor, J. J., & Fernández, C. (2021). Alterations in Energy Partitioning and Methane Emissions in Murciano-Granadina Goats Fed Orange Leaves and Rice Straw as a Replacement for Beet Pulp and Barley Straw. Animals, 11(1), 38.
FAO. “LIVESTOCK'S LONG SHADOW, environmental issues and options”.pdf http://www.fao.org/3/a0701e/a0701e.pdf
Quartinello, F., Kremser, K., Schoen, H., Tesei, D., Ploszczanski, L., Nagler, M., ... & Guebitz, G. M. (2021). Together is better: the rumen microbial community as biological toolbox for degradation of synthetic polyesters. Frontiers in Bioengineering and Biotechnology, 9, 500.