Salep Neyden Yapılır?
Mis gibi kokan, soğuk havaların vazgeçilmezi salebin, orkidelerden elde edildiğini biliyor muydunuz?
Salep bazı orkidelerin yumrularından elde edilen tıbbi bitki ve müsilaj olarak kullanılmakta, ayrıca dondurmalarda katkı maddesi olarak erime noktasının yükseltilmesinde ve geleneksel sıcak içecek olarak yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Sıkça üretimi yapılan iki cinsi Orchis ve Serapias’tır.
Sahlepgiller familyasından olan bu bitkilerin kökünde yumrular vardır. Gövdesi diktir ve silindire benzer. Çiçekleri genelde başak şeklindedir. Ormanlarda ve nemli çayırlarda yetişir. Kırmızı veya mor çiçeklidir. Sahlep bitkisi veya orkide olarak adlandırılırlar. Yabani orkidenin de çok fazla türü olduğu için genel olarak Sahlep adı verilmiştir. Yani salep içeceğin adı, sahlep içeceğin yapıldığı bitkinin adıdır. Özellikle içerdiği glikomannan maddesi nedeniyle yapışkan ve kıvamlı gördüğünüz pek çok şeyin yapımında kullanılır.
Bitki çiçekteyken, toprak altındaki yumruları toplanır. Toplanan yumrular suyla yıkanarak temizlenir, ipe dizilir ve su veya sütle kaynatılır, sonra açık havada kurutulur. Kurutulan yumrular dövülerek toz edilir. Elde edilen bu toz kullanılacak hâle gelmiş olan salebi verir. Salep orkidelerinin yumruları türlere göre değişmekle beraber yaklaşık olarak %50 bitkisel müsilaj, %24 nişasta, %1 şeker ve %10 protein içermektedir.
