Önemli bir sınavınız varken, bir iş görüşmesinden önce ya da çok kaygılı olduğunuz bir anda kendinizi tırnaklarınızı yerken bulduğunuz oldu mu? Tırnaklarını yiyen insanlar, bu alışkanlığı bırakmanın ne kadar zor olduğunu ve bunu bilinç dışı yaptıklarını söylüyor. Bu durum tıpta onikofaji olarak adlandırılır.
Onikofajinin genellikle 4-6 yaşlarında ve ergenlik döneminde en sık görüldüğü bilinmektedir ve 18 yaşından sonra sıklığı azalmaktadır. Tırnak yeme alışkanlığı olan insanlar bu durumdan rahatsız olmalarına rağmen bu eylemi sürdürme eğilimindedirler. İstemeden yapılan bu bilinçsiz davranışın sebepleri ne olabilir, acaba bir hastalık belirtisi olabilir mi?
Tırnak yemenin birçok sebebi olabilir ve bu sebepler kişiden kişiye değişkenlik gösterir. Birçok kişi için tırnak yemenin ana nedenleri can sıkıntısı ya da strestir. Bazı kişilerde anksiyete, korku, yalnızlık gibi farklı duygu durumları da bu eyleme sebep olabilir.
Tırnak yemek, obsesif kompulsif bozukluk gibi psikolojik hastalıkların belirtileri arasında da yer alabilir. Ayrıca tırnaklarını yiyen birçok çocukta dikkat eksikliği ve hiperaktivite ya da yatak ıslatma gibi psikiyatrik bozukluklara rastlanabilir.
Amerikan Dermatoloji Akademisi’nde yapılan çalışmalarda stresin; cilt, saç ve tırnaklar üzerindeki en yaygın dışa dönük belirtileri olduğu bulunmuştur. Ayrıca stresin hem içsel hem de dışsal etkilerini azaltmak için tavsiyelerde bulunmuşlardır. Bunlardan ilki, belirtileri tetikleyen altta yatan sorunu tanımak ve stresi en aza indirmeye yardımcı olacak beceriler geliştirmektir. Örneğin, egzersiz, vücuttaki stresi azaltabilen endorfinlerin salınmasına yardımcı olur.
Uzmanlar tırnak yeme bozukluğunun pika sendromuyla da ile ilişkili olduğunu söylemektedir.
Peter Oumanski'nin illüstrasyonu
Pika; toprak, kil, taş, cam, saç ve tırnak gibi besin olarak kabul edilmeyen maddelerin devamlı ve ısrarlı olarak yenilmesi şeklinde tanımlanan bir yeme bozukluğudur. Pika sendromu olan insanlarda oral aktivite (ağız yolulya beslenme) arttığından, tırnak yeme ve parmak emme gibi davranışlar da görülebilmektedir. Psikolojik problemlere ek olarak pika sendromunun en yaygın sebebinin demir, çinko veya kalsiyum eksikliği olabileceği belirtilmektedir. Diş hekimleri bu sendromun hızlıca teşhis edilip tedavi edilmesi gerektiğini söylemektedir, çünkü bunlar gelişmekte olan dişlerde kötü etkilere neden olabilir.
Genellikle davranış terapisi ile tedavi edilen tırnak yeme davranışı, parazitlerin neden olduğu enfeksiyona, diş kökü hasarına, dişlerin diziliminin bozulmasına ve çene bozuklukları gibi hastalıklara da zemin hazırlayarak insan sağlığını birçok alanda olumsuz etkileyebilmektedir. Tırnak yemenin sebep olduğu diğer zararlar ise şunlardır;
Hastalık olarak adlandırılabilecek bu zararlı alışkanlığın bırakılmasına yardımcı olmak için doktorların bazı önerileri var.
1. Tırnaklarınızı kısa kesin: Daha az tırnağa sahip olmak, daha az ısırmayı sağlar.
2. Tırnaklarınıza acı tat veren oje sürün: Bu formül, birçok insanı tırnaklarını yemekten caydırmaktadır.
3. Düzenli manikür yaptırın: Tırnaklarınıza özenli bakım göstermek ve bunun için para harcamak onlara zarar vermenizi engelleyecektir.
4. Tırnak yeme alışkanlığını iyi bir alışkanlıkla değiştirin: Canınız tırnak yemek istediğinde stres topuyla oynamayı deneyin. Bu, ellerinizi meşgul etmenize ve ağzınızdan uzak tutmanıza yardımcı olacaktır.
5. Tetikleyicilerinizi tanımlayın: Tırnağınızı ne zaman ısırmaya meyilli olduğunuzu bilmek, sorunu çözmenize yardımcı olabilir. Tırnaktaki çıkıntının varlığı gibi fiziksel tetikleyiciler veya can sıkıntısı, stres veya kaygı gibi diğer tetikleyiciler olabilir. Tırnaklarınızı yemenize neyin sebep olduğunu bularak, bu durumlardan nasıl kaçınacağınızı anlayabilir ve durdurmak için bir plan geliştirebilirsiniz.
6. Yavaş yavaş tırnak yemeyi bırakmaya çalışın: Bazı doktorlar, bu alışkanlığı kırmak için kademeli bir yaklaşım önermektedir. Önce başparmak tırnaklarınız gibi bir çift tırnağınızı yemeyi bırakmaya çalışın. Bu başarılı olduğunda, küçük tırnaklarınızı, işaret parmağı tırnaklarınızı. Daha sonra tüm elinizdeki tırnakları yemeyi bırakın.