Domatesler pek çok farklı tonda olabilir. Kırmızı, turuncu, sarı veya yeşil. Bu renklere bir yenisi daha eklendi. Bilim insanları yepyeni bir genetiği değiştirilmiş mor domates ürettiler. Bu domates sadece güzel görünmesi için değil, aynı zamanda sağlığa fayda sağlamak için geliştirildi.
Mor Rengin Kaynağı Antosiyaninler
Genetiği değiştirilmiş ürünler her geçen gün artmaya devam ediyor. Sanılanın aksine; sağlığa fayda sağlamak, ürünlerin raf ömrünü uzatmak, tat ve aromaya katkıda bulunmak gibi ürün özelliklerini geliştirmek gen teknolojisinin amaçlarından sadece birkaçıdır. Yaban mersini, kırmızı lahana gibi bitkilerde doğal olarak bulunan ve mor renk veren antosiyaninlerin; kardiyovasküler hastalıklar, diyabet ve kanser riskini düşürdüğü, göz sağlığına iyi geldiği, obezite ve virüse karşı etkili olduğu bilinmektedir. Bilim insanları uzun zamandır, yaygın olarak tüketilen meyve ve sebzelerde bulunan antosiyanin gibi sağlığı geliştirici bileşiklerin seviyelerini artırmanın yollarını araştırıyorlardı.
Çalışmaları insan beslenmesini ve sağlığını iyileştirmek için bitki bilimini kullanmayı içeren John Center’da profesör olan Cathie Martin’in 2008 yılında Nature Biotechnology dergisinde yayımlanan çalışmasında, özellikle bir domates türünün gen düzenlemesiyle daha fazla antioksidan üretebileceği raporlanmıştır. Doğal olarak mor kabuklu bazı domates türleri mevcuttur, fakat bu domatesler çok düşük seviyelerde antosiyanin içerirler. Cathie Martin, domateslerdeki bu seviyelerin birkaç genetik değişimle artırılıp artırılamayacağını merak etti. Çalışmada, başka bir bitkiden (aslanağzı) iki gen alındı ve düşük miktarda antosiyanin içeren bir tür mor domatese eklendi. Genler, bitkinin antosiyanin üretme yeteneğini güçlendirerek zengin mor renkli ete ve kabuğa sahip benzersiz bir domates meydana gelmesine sebep oldular. Bu domateslerin, önceki çeşitlerine göre 10 kat daha fazla antioksidan madde ürettiği tespit edildi. Çalışma sonrasında raf ömrü uzun, antiinflamatuar özelliği daha yüksek domatesler elde edilmiş oldu. Fareler ile yapılmış olan çalışmalarda; antosiyaninli domatesle beslenen kanserli farelerin, normal diyetle beslenen farelere göre % 30 daha uzun yaşadıkları görüldü.
Yıllar süren düzenleyeci süreçlerden sonra mor domates, USDA’nın Hayvan ve Bitki Sağlığı Muayene Servisinden onay almayı başardı. Bu onay, genetiği değiştirilmiş bitkinin artık nerede ve nasıl yetiştirilebileceğini sınırlayan katı kontrollerle düzenlenmediği anlamına gelir. İzin verilen diğer ürünler gibi Amerika Birleşik Devletleri'nin herhangi bir yerinde güvenle yetiştirilebilir. Son birkaç yılda, geliştirilmiş domates için birçok kullanım türü araştırıldı. Bilim insanları başlangıç olarak kanser veya kalp hastaları için klinik bağlamlarda test edilebilecek antosiyanin açısından zengin bir domates suyu üretmeyi amaçlıyor. GDO’nun kullanım amaçlarından birini açıklamaya çalışan bu çalışma, kronik hastalıkların etkisini azaltarak diyet yoluyla sağlığı geliştirme potansiyeli sunan örneklerden biridir.
